مادربرد RGB چیست؟ پشتیبانی مادربرد از RGB
نسل جدید مادربرد های حرفه ای که برای گیمینگ کاربرد بسیاری دارد، امکانات جدیدی افزوده شده است که برای کاربران بسیار هیجان انگیز بوده و در هنگان بازی، تجربه لذت بخشی را برایشان به وجود می آورد :
نورپردازیهای RGB که به واسطه اتصال فن RGB به مادربرد قابل تنظیم هستند، امکان سفارشیسازی انواع افکتهای نورپردازی را به کاربران میدهد. این افکتهای نورپردازی با صدای محیط برنامهای که اجرا میشود و یا با سایر اکشنها همگامسازی میشوند و به کاربر این امکان را میدهد که تجربه واقعیتری را از اجرای بازی کسب کند.
اما آیا همه مادربردها از RGB پشتیبانی میکنند؟
پاسخ این سؤال منفی است و باید گفت که پیش از انتخاب و خرید فن آر جی بی برای مادربرد، میبایست از وجود هدر RGB مادربرد روی آن اطمینان حاصل کرد. در این مقاله قصد داریم در مورد پشتیبانی مادربرد از RGB و روش تشخیص آن صحبت کنیم.
اگر هدف شما هم خرید مادربرد با قابلیت پشتیبانی از RGB است، پیشنهاد میکنیم همراه ما باشید تا با این روشها آشنا شوید
مادربرد RGB چیست؟
وقتی یک مادربرد برای جذابیت بصری بیشتر از قابلیت نورپردازی آر جی بی پشتیبانی کند و با اجزای مختلف که هر یک قابلیت RGB دارند سازگار باشد، در این صورت مادربرد را RGB مینامند.
منظور از RGB اشاره به سه رنگ اصلی قرمز، سبز و آبی است که توسط سیستمهای نمایشگر دیجیتال نمایش داده میشود.
ترکیبی از این سه رنگ در دستگاههایی که از آر جی بی پشتیبانی میکنند، افکتهای نورپردازی زیبایی را برای کاربران به وجود میآورد.
در مادربرد، نورپردازی RGB دارای سه جزء مجزا است:
نورپردازی اصلی RGB روی مادربرد
کانکتورهای نورپردازی RGB برای پشتیبانی از قطعات RGB دیگر
یک ماژول نرمافزاری برای همگامسازی و مدیریت کل سیستم نورپردازی RGB
هر یک از بخشها باید توسط مادربرد پشتیبانی شود تا پشتیبانی مادربرد از RGB محرز گردد. خود مادربرد هم به عنوان بخشی از سیستم نورپردازی آر جی بی کامپیوتر، تنظیمات و نرمافزارهای سفارشیسازی خاص خود را دارد.
مادربردی که از RGB پشتیبانی کند، در اصل دارای ماژولی به نام Native RGB است که در نزدیکی سوکت CPU نصب میشود. این بخش جزء جداییناپذیر مادربرد است و با فعال شدن کامپیوتر، به طور خودکار روشن شده و با تنظیمات مادربرد همگامسازی میشود.
کانکتورهای RGB در کامپیوتر
همه اجزای RGB مانند فن مادربرد، ماژول رم و غیره، برای فعال شدن و نمایش افکتهای نورپردازی، انرژی را از مادربرد دریافت کرده و اتصال آنها نیز به مادربرد از طریق کانکتورهای ویژهای صورت میگیرد.
این کانکتورها که جزو پورتهای مادربرد محسوب میشوند، انواع مختلفی دارند که در این بخش به توضیح آنها میپردازیم:
1-کانکتورهای مرسوم
این کانکتورها برای اتصالات رایج در مادربرد بهکار میروند. USB برای سختافزارهای جانبی مانند ماوس، یا پورت DIMM PCIe برای ماژول RAM و یا پورت SATA و M.2 برای حافظه خارجی همگی از نوع کانکتورهای مرسوم هستند که در کامپیوتر یافت میشوند.
برخی از این کانکتورها میتوانند انرژی لازم برای فعال شدن RGB در قطعات مختلف را نیز برآورده کنند. از این رو بهطور غیرمستقیم میتوانند در دسته کانکتورهای RGB قرار گیرند.
2- هدرهای RGB
این کانکتورها برای اتصالات تخصصی اجزای RGB به کار میروند. برخلاف کانکتورهای معمولی که چندمنظوره هستند، هدر RGB مادربرد تنها وظیفه اتصال المانهای نورپردازی RGB به را به کامپیوتر بر عهده دارند.
بنابراین، نوارهای LED، فنهای RGB اضافی، کیسهای RGB و موارد مشابه از طریق هدرهای RGB به مادربرد متصل میشوند.
همه مادربردها به همراه هدر آر جی بی عرضه نمیشوند. اگر قصد دارید از نورپردازی RGB استفاده کنید، ابتدا میبایست از وجود RGB Header در مادربرد اطمینان حاصل نمایید. زیرا هدر RGB مادربرد جزو اجزایی نیست که بعداً بتوان آن را اضافه نمود!
ماژول نرمافزاری
نورپردازی RGB به تنهایی کار خاصی انجام نمیدهد بلکه برای مدیریت سیستم نورپردازی RGB به یک ماژول کنترل نرمافزاری نیاز دارید که به همراه مادربرد عرضه میشوند و بنابراین بسته به سازنده انواع مادربرد ممکن است متفاوت باشد.
این ماژول وظیفه مدیریت و برنامهریزی افکتهای نورپردازی RGB را بر عهده خواهد داشت.
انواع هدر RGB
به طور کلی دو نوع هدر RGB وجود دارد که عبارتاند از هدر RGB آدرس پذیر و هدر RGB غیر آدرس پذیر.
ARGB یا همان RGB آدرس پذیر و RGB معمولی که به RGB غیر آدرس پذیر هم مشهور است، اصطلاحات مهمی هستند که در مورد مادربردهای RGB باید بدانید.
اگر یک هدر RGB مادربرد آدرس پذیر باشد، اساساً به این معنی است که میتواند از نوارهای LED و سایر اجزای نورپردازی با المانهای LED پشتیبانی کند که به شکل مستقل از دیگر اجزا قابلکنترل هستند یا به اصطلاح آدرس پذیر میباشند.
نوار LED معمولی، از لامپهای LED زیادی تشکیل شده است. اگر هر لامپ LED در مجموعه نوار LED بتواند رنگهای متفاوتی را با شدتهای نور متفاوت، مستقل از سایر لامپهای LED در همان مجموعه نوار نمایش دهد، در این صورت یک نوار LED RGB آدرس پذیر خواهیم داشت.
هدر RGB آدرس پذیر پورتی است که از قابلیت اتصال LED از نوع آدرس پذیر به مادربرد پشتیبانی میکند. هدرهای ARGB روی مادربرد معمولاً دارای ولتاژ اسمی 5 ولت بوده و از نظر ظاهری هم دارای 3 پین هستند.
یک هدر غیر آدرس پذیر یا صرفاً یک هدر RGB از اجزای نورپردازی RGB پشتیبانی میکند که در آن عناصر LED به طور کلی پشت سر هم عمل میکنند.
در این نوع هدر RGB مادربرد، نمیتوان هر LED را به صورت مستقل برای نمایش رنگها و یا شدت نورهای مختلف برنامهریزی کرد و مجموعه نوار LED به طور کامل و با نورهای یکسان تنظیم میشوند. این نوع از هدرها معمولاً با ولتاژ 12 ولت کار میکنند و دارای 4 پین هستند.
هدرهای ARGB و RGB قابل تعویض نیستند. وصل کردن یک نوار LED RGB به هدر ARGB میتواند به هدر یا سیستم نورپردازی آسیب وارد کرده و یا بدتر از آن، به مادربرد شما آسیب وارد کند.
بنابراین توجه به تعداد پینهای هدر RGB مادربرد یکی از فاکتورها مهم در راهنمای خرید مادربرد است.
برای خرید ریسه ال ای دی برنامه پذیر WS2812 و WS2812B مخصوص نورپردازی مادربرد ARGB کلیک کنید :
فن کیس RGB
فن کیس یکی از اجزای مهم در کامپیوتر است که میتواند از نورپردازی RGB پشتیبانی کند.
به طور کلی فن کیس RGB به سه مدل مختلف وجود دارد که به مادربرد متصل میشوند:
- هدر RGB آدرس پذیر 3 پین 5 ولتی
- هدر RGB 12 ولتی غیر آدرس پذیر با 4 پین
- هدر RGB که مستقیماً از طریق یک کنترلر به منبع تغذیه متصل میشود
در صورت استفاده از هدر RGB آدرس پذیر 5 ولتی با 3 پین، کنترل دقیقی بر نحوه عملکرد نورپردازی RGB روی فن کیس خود خواهید داشت. معمولاً این کار از طریق یک نرمافزار کنترل RGB که همراه مادربرد شما ارائه میشود، انجام خواهد شد.
هدر نوع دوم، کنترل محدودی بر نحوه نمایش نور دارد، زیرا سیستم نورپردازی غیر آدرس پذیر فاقد بخش تنظیمات برای کنترل المانهای LED به شکل جداگانه است.
برخی از فنهای کیس RGB با ماژولهای کنترلر مخصوص به خود عرضه میشوند، یعنی یک جعبه کنترل فیزیکی که آن را به منبع تغذیه (هدر فن مادربرد) وصل میکنید و سپس فنهای کیس را به جعبه کنترل مورد نظر متصل مینمایید.
اتصال فن RGB به مادربرد
ابتدا باید تشخیص دهید که آیا کانکتور RGB فن کیس روی مادربرد شما وجود دارد یا خیر. سپس باید بررسی کنید که فن کیس شما 3 پین دارد و یا 4 پین و هدر آن روی مادربرد هم آیا با تعداد پینهای فن مادربرد مطابقت دارد یا خیر.
در صورتی که همه این شرایط برقرار بود به سادگی میتوانید فن RGB را به هدر مخصوص خود روی مادربرد متصل کنید. برخی از فنهای کیس دارای کنترلر مخصوص خود هستند که باید به کمک آن به منبع تغذیه کامپیوتر وصل شوند.
در اکثر فنهای RGB این کنترلر به کمک یک پورت USB معمولی به پاور دستگاه وصل میشود. اکثر تولیدکنندگان فن کیس، نحوه اتصال فن RGB به مادربرد را به صورت یک دفترچه راهنما در اختیار کاربران قرار میدهند به خصوص اگر اتصال کنترلر مخصوص نیز نیاز باشد.
در صورتی که هدر RGB مادربرد شما قبلاً توسط یک مؤلفه آر جی بی دیگر، مثلاً یک نوار LED اشغال شده است، میتوانید از یک تقسیمکننده RGB یا اسپلیتر برای تقسیم هر پورت هدر به پورتهای بیشتری استفاده کنید.
اگر مادربرد شما هدر RGB ندارد، میتوانید فن کیس RGB خود را به یک هدر فن معمولی وصل کنید، اما این بدان معناست که قابلیت سفارشیسازی نورپردازیهای RGB را روی فن خود از دست خواهید داد. اما برای این مشکل هم یک راهکار ساده وجود دارد.
میتوانید پس از اتصال فن RGB به هدر فن معمولی روی مادربرد، از کانکتور RGB را به کنترلر متصل کرده و از طریق یک کابل USB معمولی، آن را به مادربرد وصل کنید. در این صورت قابلیت نورپردازی و تنظیم افکتهای نورپردازی نیز برای فن RGB شما فعال خواهد شد.
نرمافزار کنترل نورپردازی RGB
به طور کلی دو راه برای کنترل تنظیمات نورپردازی RGB در یک سیستم کامپیوتر وجود دارد که به نوع پیکربندی آن بستگی خواهد داشت.
در روش اول، از ریموت کنترل استفاده میشود. اگر کنترل از راه دور پاسخگو نیست، باید کنترلر آر جی بی را از حالت مادربرد کنترل شده به کنترل از راه دور تغییر دهید. برای انجام این کار، پنل کناری روی کیس خود را برداشته و کنترلر RGB/Fan را پیدا کنید.
در سمت بالای کنترلر یک سوئیچ وجود دارد، آن را بچرخانید. اکنون RGB در سیستم باید به کنترل از راه دور پاسخ دهد. به یاد داشته باشید که زبانه پلاستیکی را از کنترل از راه دور بردارید، زیرا در عملکرد آن اختلال ایجاد خواهد کرد.
در روش دوم، از نرمافزار کنترل RGB که با سازنده مادربرد شما مطابقت دارد استفاده میشود. معمولاً هر سازنده مادربرد، نرمافزار کنترل RGB انحصاری خود را که با تجهیزات RGB روی مادربرد سازگاری دارد، به همراه این تجهیزات به مشتری عرضه میکند.
این نرمافزارها به صورت پیشفرض روی یک کامپیوتر جدید نصب شدهاند اما اگر مادربرد سیستم خود را به صورت جداگانه تعویض کردهاید، باید برند و مدل آن را در اینترنت جستجو کرده و نرمافزار آر جی بی متناسب با آن را بیابید.
ممکن است در برخی از مدلهای مادربرد، این نرمافزار در قالب درایور مادربرد به بازار عرضه شود، یعنی با نصب درایور مادربرد، نرمافزار کنترل نورپردازی RGB نیز روی کامپیوتر شما نصب میشود. در این صورت نیازی به نصب نرمافزار جداگانه نخواهد بود.
نتیجه گیری مادربرد RGB
پیش از خرید مادربرد و یا فن آر جی بی میبایست به پشتیبانی مادربرد از آر جی بی دقت کنید. این مسئله به خصوص برای گیمرها بسیار اهمیت دارد.
فرض کنید یک گیمر حرفهای همه اجزای کامپیوتر خود را از ماوس و کیبورد گرفته تا ماژول رم و کارت گرافیک با قابلیت RGB تهیه کرده است. همچنین فنهای RGB را برای کیس خود خریداری کرده باشد، اما وقتی به سراغ مادربرد خود میرود متوجه میشود که اتصال فن RGB به مادربرد ممکن نیست و یا مادربرد از پورت RGB مادربرد پشتیبانی نمیکند.
در این صورت عملاً هزینه تعویض مادربرد هم به کاربر تحمیل خواهد شد. بنابراین بررسی پشتیبانی مادربرد از RGB پیش از خرید آن بسیار اهمیت دارد. بررسی هدر RGB مادربرد از نظر ظاهری و تعداد پینهای آن میتواند شما را در خرید فن RGB متناسب با آن کمک کند.
میتوانید فنهای کیس را از روی جعبه کنترلر نیز کنترل کرده و نحوه نورپردازی را به صورت سفارشی تعریف کنید.